Phòng máy tính (Computer Room) được coi là trái tim của Trung tâm dữ liệu, nơi trực tiếp chứa các máy chủ và thiết bị IT quan trọng. Trong bối cảnh ngày càng nhiều data center ra đời như vng data center, viettel data center, fpt data center. Không gian này đòi hỏi sự khắt khe về các tiêu chuẩn thiết kế trung tâm dữ liệu nhằm đảm bảo an toàn, tính sẵn sàng cao và khả năng mở rộng linh hoạt.
Đây chính là môi trường làm việc xuyên suốt của hệ thống, nơi nhiệt độ, độ ẩm, và luồng không khí cần được kiểm soát chặt chẽ, trong khi các công tác bảo trì, quản lý cáp, nguồn điện dự phòng và bảo vệ chống cháy được triển khai đồng bộ để giảm thiểu rủi ro.
Xem thêm
Giải thích phòng lối vào trong trung tâm dữ liệu
Thể tích Kiểm soát quan trọng như thế nào đối với kỹ sư HVAC?
Yêu cầu phòng máy tính cho trung tâm dữ liệu
Về chức năng, phòng máy tính là nơi bố trí hầu hết các thiết bị xử lý và lưu trữ dữ liệu, bao gồm máy chủ, hệ thống mạng LAN/SAN, bộ lưu điện (UPS), và nhiều thiết bị hỗ trợ khác. Đây còn là môi trường chuyên biệt mà nhân viên kỹ thuật phải giám sát liên tục để đảm bảo hệ thống data center luôn hoạt động ổn định.
Phòng máy tính có thể được thiết kế dưới dạng một không gian lớn hoặc chia thành nhiều khu vực độc lập (như khu vực phân phối chính, khu vực phân phối ngang), tùy thuộc vào quy mô hạ tầng và nhu cầu vận hành của mỗi trung tâm dữ liệu. Song song đó, các lối đi được bố trí theo mô hình “nóng” và “lạnh”: mặt trước của thiết bị nhận khí mát, mặt sau thải khí nóng, giúp tối ưu việc làm lạnh và giảm lãng phí năng lượng.
Một số yêu cầu thiết kế cơ bản cho phòng máy tính được tiêu chuẩn NFPA 75 nhấn mạnh, đặc biệt về phòng cháy chữa cháy. Để phòng chống rủi ro cháy nổ, phòng máy tính thường trang bị hệ thống phun sương hoặc sprinkler dạng kích hoạt trước (pre-action), cùng với bình chữa cháy xách tay phù hợp.
Ngoài ra, tường, trần, sàn nâng đều cần cấu tạo từ vật liệu hạn chế cháy; đồng thời thiết kế sàn nâng hay khay cáp trên cao phải tính đến việc không để ống nước, ống dẫn ga đi qua không gian chính của phòng. Phương án này không chỉ phòng ngừa xâm nhập nước mà còn thuận lợi cho công tác quản lý cáp, tránh giao cắt với dây điện, giảm nguy cơ nhiễu điện từ.
Để bảo đảm môi trường ổn định cho các thiết bị bên trong, phòng máy tính cần duy trì nhiệt độ thường ở ngưỡng 20 – 25°C và độ ẩm khoảng 40 – 55%. Hệ thống làm mát chuyên dụng HVAC phải hoạt động 24/7, kết nối với nguồn dự phòng UPS hoặc máy phát điện, phòng trường hợp xảy ra sự cố về điện.
Kỹ sư phụ trách thiết kế trung tâm dữ liệu cũng phải chú ý đến tải sàn, vì nhiều loại máy chủ và tủ rack có thể khá nặng. Thông thường, sức chịu tải của sàn phòng máy tính nên đạt từ 7,2 kPa (tương đương 150 lbf/ft²) trở lên, bảo đảm khả năng nâng đỡ toàn bộ thiết bị mà không gây sụt lún.
Bên cạnh yếu tố an toàn và môi trường, tính linh hoạt trong bố trí thiết bị là điều cần thiết. Phòng máy tính thường bố trí các giá đỡ (rack) theo hàng, mỗi hàng gồm nhiều tủ để gắn máy chủ, thiết bị mạng và hệ thống lưu trữ. Khoảng trống trước sau giữa các tủ phải đủ rộng để nhân viên di chuyển, sửa chữa.
Trong một số vng data center, các tủ rack cao và giải pháp quản lý cáp dọc, cáp ngang được kết hợp chặt chẽ để đảm bảo luồng không khí cũng như tránh hiện tượng rối dây. Đặc biệt, các đường cáp nối giữa phòng máy tính với những khu vực như phòng vào, khu vực phân phối chính hay khu vực phụ trợ khác đều phải tuân thủ giới hạn về chiều dài, ví dụ cáp đồng không vượt quá 90 – 100 mét (tính cả dây vá), cáp quang có thể xa hơn.
Nhu cầu quản trị và an ninh cũng được đặt lên hàng đầu trong việc thiết kế phòng máy tính. Thông thường, phòng này chỉ cho phép nhân sự được ủy quyền ra vào, sử dụng thẻ từ hoặc các thiết bị nhận diện khác, đồng thời được theo dõi bằng camera. Cơ sở hạ tầng hạ tầng mạng, hệ thống cáp, thiết bị UPS, bảng phân phối điện… đều bố trí ở vị trí dễ tiếp cận nhưng vẫn đảm bảo yếu tố an ninh cao.
Việc gắn cảm biến nhiệt độ và độ ẩm ở nhiều điểm xung quanh, cũng như các hệ thống giám sát từ xa, góp phần sớm phát hiện nguy cơ quá nhiệt hoặc ẩm ướt, tránh tình huống mất dữ liệu hay gián đoạn hoạt động của data center.
Tóm lại, phòng máy tính là khu vực nòng cốt trong bất kỳ Trung tâm dữ liệu nào, chứa các máy chủ cùng hạ tầng chủ chốt cho các mô hình thiết kế trung tâm dữ liệu, từ quy mô nhỏ đến những data center khổng lồ. Bản chất hoạt động liên tục, yêu cầu an ninh và độ tin cậy cao đòi hỏi phòng này đáp ứng hàng loạt tiêu chuẩn kỹ thuật: từ kiểm soát nhiệt – ẩm, kiến trúc, an toàn phòng cháy, cho đến hệ thống điện dự phòng, quản trị cáp và truy cập.
Hệ thống phòng máy tính được sắp đặt khoa học, tuân thủ hướng dẫn từ những tài liệu quy chuẩn không chỉ tạo nền tảng bền vững cho sự phát triển của data center, mà còn tối ưu chi phí vận hành, gia tăng tính sẵn sàng và duy trì chất lượng dịch vụ trong suốt vòng đời của trung tâm dữ liệu.